mieć kota
  • Zwierzę – co czy kto?
    24.01.2016
    24.01.2016
    Moje dziecko (klasa pierwsza SP) w zeszycie do języka polskiego miało za zadanie utworzyć pytania do podanego zdania: Ala karmi ptaki.
    Syn napisał: Kto karmi ptaki? i Co karmi Ala? drugie pytanie zostało poprawione przez nauczycielkę na: Kogo karmi Ala?
    W książce jest analogiczne zadanie: Sarna lubi sól. PYTANIE: Kto lubi sól? Wg mnie kto i kogo dotyczą ludzi, a pytania z ćwiczeń powinny zaczynać się co.
    Jak i dlaczego powinno być postawione pytanie?
  • zwolennicy Cháveza
    7.10.2013
    7.10.2013
    Wkrótce po śmierci Hugo (Hugona?) Chaveza wypowiedział się dla Wiadomości TVP dyrektor pewnego poważnego instytutu, mówiąc: „«Czaweniści» są popularni, jego filozofia jest popularna”. Zastanowiło mnie to czaweniści, bo czy jednak nie powinno być czawezyści? I jak to oddać w pisowni: chavezyści? Chaveniści?
  • Antyalergiczny
    9.12.2017
    9.12.2017
    Mam pytanie odnośnie słowa antyalergiczny. W słowniku PWN znajdujemy wyjaśnienie tego słowa jako ‘stosowany w leczeniu alergii’, jednakże w użyciu bardzo często słowo to występuje w znaczeniu ‘nie wywołujący alergii’, np. kołdra antyalergiczna. Czy jest to poprawne znaczenie? Jeśli nie, czy istnieje inne słowo, które oznacza ‘nie wywołujący alergii’?

    Z góry dziękuję za pomoc,
    Joanna Pogorzelec
  • Człowiek(-)Warzywo, Człowiek(-)Ćma

    22.01.2023
    22.01.2023

    Dzień dobry!

    Chciałabym zapytać o pisownię postaci takich jak „Człowiek(-)Warzywo” (https://cryptidz.fandom.com/wiki/Veggieman) czy „Człowiek(-)Ćma” (https://pl.wikipedia.org/wiki/Mothman). Czy stosujemy wobec nich tę samą zasadę, którą posługujemy się przy człowieku pająku albo kobiecie kocie?

    Serdecznie pozdrawiam

    Mira

  • Dwaj koledzy przyszli – dwóch kolegów przyszło
    30.12.2015
    30.12.2015
    Mam problem z wytłumaczeniem cudzoziemcowi, którego uczę języka polskiego (bo sama nie rozumiem), kiedy i dlaczego używamy form dwóch, trzech, czterech a kiedy i dlaczego dwaj, trzej, czterej, jak w zdaniach
    Przyszło do ciebie dwóch kolegów,
    Przyszli do ciebie dwaj koledzy,
    Trzech mężczyzn stoi przed domem,
    Trzej mężczyźni stoją przed domem.
    Dziękuję za wyjaśnienie.
  • interagować

    29.12.2023
    29.12.2023

    Dzień dobry, spotkałam się w paru publikacjach z czasownikiem "interagować" (w znaczeniu „A interaguje z B” = „A i B wzajemnie na siebie oddziałują”). Czy taki czasownik jest poprawnie utworzony? Interesuje mnie również pochodzenie; w słownikach łacińskich nie znajduję „interagō”, od którego polski wyraz mógłby powstać.

  • jeden kafelek – cała gama kafelków
    12.05.2020
    12.05.2020
    Ostatnio w TV usłyszałam mamy całą gamę kafelków – czy to poprawna forma? Mam wrażenie, że powinno być (kogo, czego) kafelek.
  • jeszcze o kwestiach dialogowych

    23.03.2015
    23.03.2015

    Szanowni Państwo,

    czy szyk orzeczenie + podmiot, gdy mamy do czynienia z czasownikami oznaczającymi mówienie, jest jedynym dopuszczalnym? Czasami trudno zastosować tę regułę, np. zdanie: „Bo widzi pan – Rafał wszedł mu w słowo – nauczyciel musi…” chyba powinno brzmieć: „Bo widzi pan – wszedł mu w słowo Rafał – nauczyciel musi…”. Tak samo w przykładzie: „Chcę małego kota – wyrzucała z siebie słowa z szybkością karabinu dziewczynka”.

    Pozdrawiam

    Anna

  • Katakliczny

    15.06.2020
    15.06.2020

    Zajmuję się zawodowo tłumaczeniami z języka angielskiego i trafiłem właśnie na słowo cataclysmic. Moim pierwszym skojarzeniem było katakliczny, ale chcąc się upewnić, że takie słowo w języku polskim w ogóle istnieje, przeprowadziłem poszukiwania, ale niestety znalazłem jedynie szczątkowe informacje. Są to skany ze starych publikacji, jak np. na stronie https://nfjp.pl/lemma/katakliczny czy w rozdziale „Śpiew końcowy” poematu K. Baczyńskiego „Wesele poety”. W słowniku PWN (ani w korpusie na stronie sjp.pwn) niestety nie udało mi się znaleźć żadnych odniesień, a bardzo zależałoby mi na pewności, że moje użycie w tłumaczeniu słowa katakliczny zamiast katastroficzny jest uzasadnione. Dodam, że tłumaczony przeze mnie tekst (instrukcja do gry bitewnej Warhammer 40,000) jest dosyć specyficzny i dobrze znosi archaizmy.

  • mrówkolew
    18.12.2013
    18.12.2013
    Jak akcentuje się wyraz mrówkolew i czy celownik mrówkolwu jest jedyną możliwością? Podobno formy wyjątkowe (psu, lwu, kotu, bratu) utrzymują się dlatego, że wyrazy używane najczęściej ewoluują najwolniej, a mrówkolew nie jest często używany. Zaryzykowałbym stwierdzenie, że mrówkolewowi brzmi lepiej, zwłaszcza że mówi się przecież sukinkotowi i psubratowi, a nie sukinkotu i psubratu.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego